Ngày nay, Trí tuệ nhân tạo không còn là khái niệm xa lạ, mà đã dần trở thành một phần quan trọng trong công việc và cuộc sống của nhiều người; đồng thời là yếu tố góp phần định hình lại cách chúng ta làm việc, học tập và phát triển. Trong khuôn khổ bài viết này, bộ phận Đào tạo HACOM sẽ tổng hợp lại một số thông tin cơ bản về AI, những ứng dụng của nó, cũng như những điều người HACOM cần làm để có thể theo kịp với sự phát triển nhanh chóng của ngành công nghệ này.
AI (Artificial Intelligence) hay Trí tuệ nhân tạo, là một công nghệ có khả năng thực hiện các nhiệm vụ mà thông thường cần đến trí tuệ của con người như: học tập, lý luận, giải quyết vấn đề, hiểu ngôn ngữ tự nhiên, nhận diện hình ảnh hay tương tác,…
Trong kỷ nguyên kỹ thuật số, Trí tuệ nhân tạo đang trở thành một xu hướng công nghệ nổi bật, giúp thay đổi cách thức vận hành của nhiều doanh nghiệp. Một số ứng dụng tiêu biểu có thể kể đến như:
- Tự động hóa quy trình: AI giúp giảm tải các công việc thủ công, có tính chất lặp đi lặp lại nhằm tiết kiệm thời gian, tăng hiệu suất và độ chính xác.
- Phân tích dữ liệu và dự báo: AI hỗ trợ doanh nghiệp thu thập và phân tích dữ liệu một cách toàn diện, từ đó đưa ra các dự đoán về xu hướng thị trường, hành vi khách hàng,…
- Chăm sóc khách hàng: Chatbot và trợ lý ảo có khả năng tương tác, hỗ trợ với khách hàng 24/7, giải quyết các câu hỏi thường gặp một cách tự động, giúp tiết kiệm thời gian, chi phí và nguồn lực.
- Tối ưu hóa chuỗi cung ứng: AI giúp quản lý chuỗi cung ứng hiệu quả hơn thông qua việc dự báo nhu cầu, tối ưu hóa hàng tồn kho và quản lý lộ trình vận chuyển.
Với những lợi ích kể trên, ngày nay, ứng dụng công nghệ AI đã trở thành một trong những yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp đạt được mục tiêu kinh doanh chiến lược.
Không chỉ có sự tác động mạnh mẽ đến các doanh nghiệp, AI cũng ảnh hưởng sâu rộng đến nhiều lĩnh vực trong đời sống và công việc của mỗi cá nhân. Chắc hẳn chúng ta đều biết đến một số công cụ AI phổ biến, giúp con người học tập, làm việc một cách thông minh và hiệu quả hơn như:
- ChatGPT: Là một công cụ AI phổ biến, có khả năng tương tác, hiểu và tạo ra văn bản giống như con người. Nhờ thế, ChatGPT có thể trò chuyện, trả lời câu hỏi, tìm kiếm thông tin, hỗ trợ sáng tạo nội dung, dịch ngôn ngữ và nhiều tác vụ khác liên quan đến văn bản.
- Microsoft Copilot: Đây là công cụ AI được phát triển bởi Microsoft, hỗ trợ nhiều tác vụ từ cơ bản đến nâng cao trong môi trường làm việc như: giải đáp thắc mắc, soạn thảo văn bản, đề xuất các mục tin tức liên quan,… và nhiều các tính năng khác đi kèm giúp người dùng thực hiện công việc một cách hiệu quả hơn.
- Slides AI: Cho phép người dùng tự động tạo ra các slide từ văn bản, giúp tiết kiệm thời gian và nâng cao chất lượng bài thuyết trình. Công cụ này cũng có thể tích hợp dễ dàng với Google Slides và PowerPoint.
- Grammarly: Đây là một công cụ kiểm tra ngữ pháp và chính tả, đồng thời có khả năng đề xuất cho người dùng những từ ngữ và cách diễn đạt phù hợp hơn, giúp cải thiện chất lượng văn bản bằng tiếng Anh.
- Các công cụ tạo hình ảnh, video như: Midjourney, Runway, DALL·E (OpenAI): giúp tối ưu hóa quá trình sáng tạo hình ảnh và video, tiết kiệm thời gian và chi phí nhưng vẫn đảm bảo được chất lượng sản phẩm.
Với những công cụ AI đa dạng, việc hiểu và khai thác tốt chúng không chỉ giúp chúng ta tiết kiệm được thời gian, tăng hiệu quả làm việc, mà còn thúc đẩy sự sáng tạo và tinh thần học hỏi, phát triển không ngừng.
Trong thời đại số, biết cách tận dụng AI chính là chìa khóa để bạn bứt phá và đạt được thành công vượt trội trong công việc.
Một số mặt hạn chế của những công cụ AI
Bên cạnh những ưu điểm nổi bật kể trên, những công cụ AI này cũng tồn tại nhiều điểm hạn chế và tiềm ẩn rủi ro cho người dùng như:
- Cung cấp thông tin sai lệch, thiếu tin cậy: Một số công cụ AI như ChatGPT có thể cung cấp thông tin không chính xác do dữ liệu đầu vào bị sai lệch, không được kiểm chứng hoặc không đầy đủ.
- Thiếu khả năng tư duy, sáng tạo: Nguyên lý hoạt động chung của AI là dựa trên những dữ liệu sẵn có, vì thế các ý tưởng mà chúng đưa ra thường mang tính rập khuôn, thiếu sự sáng tạo, đột phá. Với những vấn đề mới hoặc phức tạp mà chưa có dữ liệu tương tự trong quá khứ, AI cũng bộc lộ rõ rệt hạn chế trong việc tư duy và đưa ra giải pháp phù hợp.
- Tạo ra sự phụ thuộc quá mức: Sự nhanh chóng, tiện lợi mà AI mang lại có thể khiến người dùng thay vì tập trung cho việc học hỏi, rèn luyện bản thân thì có xu hướng tìm kiếm câu trả lời, giải pháp sẵn có từ chúng. Điều này, về lâu dài, sẽ khiến chúng ta giảm khả năng sáng tạo, tư duy độc lập và kỹ năng giải quyết vấn đề.
- Rủi ro về bảo mật dữ liệu: Một số công cụ AI trực tuyến thu thập và lưu trữ dữ liệu người dùng để cải thiện thuật toán. Vì thế, khi chia sẻ dữ liệu quan trọng với các công cụ này cũng sẽ tiềm ẩn nguy cơ bị lộ thông tin cá nhân hoặc dữ liệu của doanh nghiệp.
Không thể phủ nhận AI là công cụ hỗ trợ tuyệt vời cho quá trình học tập và làm việc, nhưng chúng cần được sử dụng một cách thông minh và có kiểm soát. Sự kết hợp giữa công nghệ và năng lực tư duy của con người mới là chìa khóa để đạt được thành công bền vững trong thời đại số.
Chúng ta cần làm gì để không bị AI thay thế?
Sự ảnh hưởng sâu rộng của AI đến mọi lĩnh vực đời sống trong vài năm trở lại đây cũng đồng thời làm dấy lên mối lo ngại: Khi AI ngày càng thông minh, liệu một ngày nào đó, công việc của chúng ta có bị AI thay thế hay không?
Trong báo cáo về “Tương lai việc làm 2025” (Future of Jobs Report 2025) của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) được công bố gần đây, các nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng: Công nghệ AI sẽ là yếu tố thúc đẩy sự thay đổi lớn nhất trong thị trường lao động trên toàn cầu, giai đoạn từ năm 2025 đến năm 2030; từ việc thay thế một số công việc truyền thống đến việc tạo ra những cơ hội việc làm mới trong các lĩnh vực công nghệ cao.
Theo đó, dự báo sẽ có khoảng 92 triệu việc làm hiện tại có thể bị thay thế bởi tự động hóa và AI trong vòng 5 năm tới. Nhưng trong cùng thời kỳ, cũng sẽ có 170 triệu việc làm mới được tạo ra.
Như vậy có thể thấy, chúng ta đang bước vào một cuộc cách mạng việc làm với những đột phá về công nghệ, tạo ra những sự thay đổi mang tính bước ngoặt cho toàn xã hội. Thay vì lo ngại, chúng ta nên đón nhận những sự thay đổi này với thái độ tích cực và tinh thần sẵn sàng học hỏi để nâng cấp bản thân, cũng như phát triển những kỹ năng cần thiết cho công việc.
Để không bị AI thay thế trong tương lai, gợi ý với các bạn một số điều quan trọng mà chúng ta cần tập trung, đó là:
✅ Phát triển tư duy phân tích: Theo WEF, 69% doanh nghiệp đánh giá đây là kỹ năng cốt lõi trong năm 2025 và cả những năm tiếp theo. Trong khi AI có thể xử lý nhanh và tự động hóa nhiều tác vụ, thì tư duy phân tích là “chìa khóa vàng” giúp chúng ta khai thác tối đa giá trị của AI; từ đó đưa ra các quyết định chiến lược và giải pháp cho những vấn đề phức tạp. Đây là một trong những kỹ năng mà AI khó có thể thay thế hoàn toàn cho con người
✅ Rèn luyện tư duy đổi mới, sáng tạo: Lợi thế của AI là dựa trên những dữ liệu sẵn có để đưa ra giải pháp. Vì thế trong những tình huống mới mẻ, chưa có tiền lệ thì chính tư duy sáng tạo của mỗi cá nhân mới là yếu tố quan trọng để đưa đến các ý tưởng đột phá và tạo nên giá trị riêng biệt.
✅ Tập trung vào giá trị con người: AI có thể tạo nội dung, phân tích dữ liệu, nhưng không thể có được sự đồng cảm, khả năng giao tiếp và tạo dựng kết nối giữa con người với con người. Chính vì thế, các kỹ năng lấy con người làm trung tâm như: kỹ năng lãnh đạo và ảnh hưởng xã hội, kỹ năng lắng nghe tích cực, kỹ năng thấu cảm,… vẫn sẽ luôn giữ được tầm quan trọng trong bối cảnh công nghệ ngày càng phát triển.
✅ Học cách làm việc cùng AI: Khi quá trình chuyển đổi số diễn ra nhanh hơn, mỗi nhân viên cũng cần tìm hiểu về những ứng dụng của AI trong lĩnh vực của mình để bản thân không bị tụt hậu. Sử dụng AI một cách thông minh giúp bạn làm việc hiệu quả hơn mà không lo lắng bị thay thế bởi chúng.
✅ Học tập chủ động và liên tục: Học tập không phải là một giai đoạn, mà là một hành trình kéo dài trong suốt cuộc đời. AI sẽ mỗi ngày một thông minh hơn, chính vì thế, bản thân chúng ta cũng cần học hỏi không ngừng. Bằng việc liên tục cập nhật và nâng cao kỹ năng, chúng ta sẽ trở nên linh hoạt hơn và dễ dàng đáp ứng được những yêu cầu mới trong công việc.
Cho đến thời điểm hiện tại, AI không còn là ngành công nghệ của tương lai mà đã và đang hiện diện rõ nét trong từng khía cạnh của cuộc sống hàng ngày. Trước sự phát triển một cách nhanh chóng này, việc xuất hiện nỗi lo sợ bị thay thế bởi AI cũng là một điều dễ hiểu. Nhưng chúng ta cũng không thể phủ nhận, sự ra đời của AI là một bước tiến vượt bậc, đồng thời là xu thế tất yếu trong quá trình phát triển của công nghệ hiện đại. Đó sẽ là thách thức nếu bạn vẫn mãi đứng yên một chỗ, nhưng cũng sẽ trở thành cơ hội lớn nếu bạn biết cách tận dụng tối đa lợi thế của AI. Vì vậy, không ngừng học hỏi, tập trung phát triển bản thân và rèn luyện những kỹ năng cần thiết, chính là yếu tố then chốt để giúp chúng ta không bị bỏ lại phía sau.
Là Cơ hội hay Thách thức, điều đó phụ thuộc vào chính bản thân mỗi chúng ta!
Bộ phận Đào tạo & KSCL – Phòng Dịch vụ Khách hàng